Ustawa o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, ustawy o grobach i cmentarzach wojennych, ustawy o muzeach oraz ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary

Ograniczenia wolności wypowiedzi są nieproporcjonalne w stosunku do zamierzonych efektów regulacji. Sankcje karne za wypowiedzi zawsze są istotnym wkroczeniem w sferę wolności słowa. Może to mieć „mrożący skutek” dla debaty publicznej i powstrzymywać m.in. dziennikarzy przed wykonywaniem ich funkcji społecznej.

Pełen tekst opinii poniżej.

Nowelizacja ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej w obecnym kształcie będzie miała fatalny wpływ na relacje polsko-ukraińskie. Może doprowadzić do eskalacji wrogości i pogłębienia konfliktu politycznego między naszymi narodami.

Uważamy, że przyjazne i oparte na wzajemnym szacunku relacje z narodem ukraińskim są dzisiaj dla Polski i jej obywateli absolutnie kluczowe.

Pełen tekst stanowiska poniżej.

Przez dwa lata poróżniono nas z najbliższymi sąsiadami, ze wspólnotą krajów sprzymierzonych i ze strategicznymi partnerami państwa polskiego.

Każdy kolejny konflikt wszczyna się w imię fikcyjnej obrony Polski przed fikcyjnym atakiem na jej interesy i dobre imię, obsesyjnie powracając do realiów wojny sprzed czterech pokoleń.

Pełen tekst oświadczenia poniżej.

Sprzeciwiamy się wprowadzeniu w życie nowelizacji ustawy o IPN i wzywamy Prezydenta Rzeczpospolitej do jej zawetowania także dlatego, że może ona uniemożliwić poruszanie niektórych trudnych tematów relacji polsko- żydowskich w czasie okupacji (np. szmalcownicy, mord w Jedwabnem) na szkolnych lekcjach historii.

Pełen tekst stanowiska poniżej.

HFPC pragnie przy tym jeszcze raz podkreślić, że przedmiot projektowanej nowelizacji nie ogranicza się do wypowiedzi historycznych. Projekt przyznaje państwu nowy instrument reakcji na słowa krytyki odnoszące się do bieżącej działalności władz publicznych.

Istnieje ryzyko, że przepisy te będą wykorzystywane do ograniczania działalności podmiotów informujących o nieprawidłowościach w funkcjonowaniu państwa, takich jak media czy organizacje pozarządowe.

Pełen tekst opinii poniżej.

Fundacja podkreśla w swoim stanowisku, że ustawa przewiduje rozwiązania, które mogą być wykorzystywane w sposób poważnie zagrażający swobodzie wypowiedzi.

Ustawa wprowadza także odpowiedzialność cywilnoprawną za naruszenie dobrego imienia Rzeczypospolitej Polskiej lub Narodu Polskiego. Te przepisy w praktyce mogą być wykorzystywane nie tylko w kontekście debaty historycznej, ale także jako nowy instrument reakcji na słowa krytyki odnoszące się do bieżącej sytuacji w kraju.


Pełen tekst stanowiska poniżej.

Nie są dobre prawa, które mogą negatywnie odbić się na badaniach historycznych, czyli na poznawaniu prawdy o przeszłości, a proponowana ustawa niesie tego duże ryzyko.

Nie odpowiadamy za przeszłość, na którą nie mieliśmy wpływu. Odpowiadamy jednak za to, co z tą przeszłością zrobimy dziś. Ofiarom historycznych zbrodni jesteśmy winni po pierwsze prawdę. A prawdzie najlepiej służy otwarta i rzeczowa dyskusja.

Pełen tekst oświadczenia poniżej.

Prawdy historycznej nie można z góry zadekretować, bo wyłania się ona z rzetelnych badań, opartych na materiale źródłowym.

Uchwalona ustawa w tym kształcie jest instrumentem, który może służyć do kneblowania popularyzacji i omawiania wyników niezależnych badań naukowych, pokazujących złożoną prawdę o Zagładzie.

Pełen tekst oświadczenia poniżej.

Powinniśmy pamiętać o czynach dobrych i bohaterskich ale nie wolno nam milczeć na temat czynów haniebnych. Tylko w ten sposób można budować przyszłe pokolenia nieobciążone winami przodków. Nie ma drogi na skróty a na pewno nie jest nią fałszowanie historii.

Pokolenia Polaków marzyły o przyjęciu naszego kraju na łono europejskiej wspólnoty narodów. W obecnej chwili ta ciężka praca jest niszczona w zastraszającym tempie. Jesteśmy także owym chętnie wymienianym suwerenem i nie godzimy się na to.

Pełen tekst poniżej.