Zgodnie z polskim prawem, instytucja przedawnienia ma za zadanie uregulowanie sytuacji prawnej dłużnika i wierzyciela po upływie określonego czasu. Zrozumienie, jak liczyć przedawnienie długu, ma kluczowe znaczenie zarówno dla wierzycieli, jak i dla dłużników. W niniejszym artykule dokładnie omówimy zasady związane z przedawnieniem długu, wyjątki od tych zasad oraz sposoby przerwania biegu przedawnienia.
Kiedy przedawnia się dług
Przedawnienie długu w Polsce regulowane jest głównie przez Kodeks cywilny. Ogólne zasady stanowią, że roszczenia majątkowe przedawniają się po upływie 6 lat. Niemniej jednak, przepisy przewidują różne terminy przedawnienia w zależności od rodzaju długu. Warto zauważyć, że terminy przedawnienia mogą być krótsze lub dłuższe w zależności od okoliczności.
Na przykład, roszczenia o świadczenia okresowe oraz roszczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej przedawniają się po 3 latach. Ważne jest, aby uwzględnić, że przedawnienie nie oznacza automatycznego anulowania długu. Po upływie terminu przedawnienia dłużnik może podnieść zarzut przedawnienia wobec roszczeń wierzyciela, co skutkuje tym, że wierzyciel nie będzie mógł skutecznie dochodzić swoich praw na drodze sądowej.
Ważnym aspektem jest również to, że bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Datą wymagalności roszczenia jest dzień, od którego wierzyciel może żądać od dłużnika spełnienia świadczenia, czyli zazwyczaj dzień następujący po terminie płatności długu.
Jakie są wyjątki od przedawnienia
Niektóre roszczenia nigdy się nie przedawniają. Przykłady obejmują roszczenia dotyczące własności nieruchomości, roszczenia o usunięcie stanu niezgodnego z prawem czy też roszczenia windykacyjne z tytułu rzeczy zgubionych lub skradzionych. Należy również podkreślić, że niektóre specjalistyczne ustawy wprowadzają szczególne warunki przedawnienia dla określonych roszczeń.
Wyjątki dotyczą również roszczeń związanych z działalnością niektórych branż. Na przykład, roszczenia z tytułu rękojmi za wady rzeczy sprzedanej przedawniają się z upływem roku od dnia ich wydania, a gdy chodzi o wady nieruchomości – po trzech latach od dnia ich wydania.
Kolejnym wyjątkiem są sytuacje, w których termin przedawnienia może zostać zawieszony. Może to mieć miejsce na przykład w sytuacji, gdy dłużnik uznaje istniejący dług, co powoduje zawieszenie biegu przedawnienia do momentu rozwiązania sprawy. Zawieszenie biegu przedawnienia może również nastąpić, gdy wierzyciel i dłużnik prowadzą negocjacje ugodowe.
Jak przerwać bieg przedawnienia
Istnieje kilka sposobów na przerwanie biegu przedawnienia długu. Przerwanie biegu przedawnienia oznacza, że dotychczasowy okres przedawnienia przestaje być uwzględniany, a po zakończeniu czynności przerywającej bieg przedawnienia okres przedawnienia liczy się od początku.
Najczęstszym sposobem przerwania biegu przedawnienia jest wszczęcie postępowania sądowego przeciwko dłużnikowi. W takim przypadku okres przedawnienia przestaje biec od dnia wniesienia pozwu do sądu i nie jest wliczany do okresu przedawnienia do czasu zakończenia postępowania sądowego.
Inną metodą przerwania biegu przedawnienia jest uznanie długu przez dłużnika. Uznanie długu może mieć formę pisemną bądź ustną, jednak w praktyce uzyskanie pisemnego potwierdzenia jest bardziej korzystne dla wierzyciela jako dowód w ewentualnym postępowaniu sądowym. Uznanie długu może również nastąpić poprzez częściową spłatę zadłużenia.
Przerwanie biegu przedawnienia może również nastąpić w wyniku czynności windykacyjnych prowadzonych przez wierzyciela. W takich przypadkach jednak istotne jest, aby czynności te zostały jednak udokumentowane i w razie konieczności przedstawione jako dowód w sądzie.
